รู้จักกรดไหลย้อน เมื่อคนเรากินอาหาร อาหารจะถูกกลืนส่งลงไปยังท่อที่เรียกว่า “หลอดอาหาร” ซึ่งเชื่อมต่อไปที่กระเพาะอาหาร ผ่านแผ่นกล้ามเนื้อและพังผืดที่เรียกว่า “กระบังลม”
ณ.จุดเชื่อมต่อระหว่างหลอดอาหารและกระเพาะอาหารนี้ จะมีกล้ามเนื้ออยู่ชุดหนึ่ง ซึ่งมีลักษณะเป็นลิ้นปิด-เปิด เรียกว่า “หูรูดกระเพาะอาหาร”
เมื่ออาหารถูกลืมลงมา กล้ามเนื้อนี้จะคลายตัวทำให้ท่อเปิด ปล่อยให้อาหารผ่านเข้าสู่กระเพาะอาหาร เซลล์ในกระเพาะอาหารที่เรียกว่าต่อมผลิตกรด ก็จะปล่อยกรดออกมาเพื่อช่วยย่อยอาหารในกระเพาะ
แม้ในกระเพาะมีสภาพเป็นกรดสูง แต่ผนังกระเพาะอาหารมีความคงทนต่อกรดเป็นอย่างดี
รู้จักกรดไหลย้อน เกิดจากสาเหตุอะไร
แต่ในขณะที่ผนังหลอดอาหาร ไม่ได้ออกแบบมาให้ทนต่อสภาพกรด เหมือนผนังกระเพาะอาหาร กล้ามเนื้อหูรูดกระเพาะอาหารนี้ถูกออกแบบมาให้ปิดสนิทหลังจากอาหารถูกกลืนลงมาสู่กระเพาะแล้ว
ดังนั้นจึงไม่มีสิ่งใดเล็ดลอดย้อนขึ้นไปในหลอดอาหารอีก ในขณะเดียวกันแผ่นกล้ามเนื้อกระบังลม ซึ่งล้อมรอบบริเวณหูรูดก็คอยทำหน้าที่เสริม ด้วยการช่วยบีบกระชับหูรูดกระเพาะให้ปิดสนิทแน่นยิ่งขึ้น
แม้จะมีการเล็ดลอดของกรดในกระเพาะที่ย้อนขึ้นมาสัมผัสกับหลอดอาหารบ้างในบางครั้ง แต่นั่นก็ไม่ได้สร้างความเสียหายหรืออันตรายใดๆแก่ร่างกาย
แต่ถ้าหากมีการกระฉอกของกรดในกระเพาะขึ้นมาโดนผนังหลอดอาหารบ่อยๆ ในระยะเวลานานๆเป็นปี ย่อมเกิดความเสียหายต่อหลอดอาหารอย่างแน่นอน และเป็นสาเหตุของ กรดไหลย้อน
การที่เกิดการย้อนของกรดขึ้นมาได้ อาจเกิดจากหลายสาเหตุ…เช่น
- กล้ามเนื้อหูรูดอ่อนแอหรือหย่อนยาน จึงทำให้ลิ้นปิดไม่สนิทเป็นสาเหตุให้อาหารที่กำลังย่อยหรือน้ำกรดย้อนเข้าสู่หลอดอาหารได้
- หรืออาจจะเป็นเพราะ เกิดจากกระบังลมที่อยู่บริเวณรอบหูรูดหย่อนยาน ทำให้เกิดช่องว่างที่กว้างขึ้นกว่าปกติ
จึงอาจจะทำให้บางส่วนของกระเพาะอาหารส่วนบน ปูดยื่นออกไปข้างนอกที่ทางการแพทย์เรียกว่า “ภาวะไส้เลื่อนกระบังลม”ได้
ซึ่งสภาวะนี้จะทำให้หลอดอาหาร และหูรูดถูกดันขึ้นไปกระบังลมที่หย่อนยานนี้ ก็ไม่ทำหน้าที่บีบกระชับลิ้นหูรูดได้ จึงทำให้กรดในกระเพาะย้อนขึ้นไปทำลายหลอดอาหารได้
และหากเหตุการณ์เช่นนี้เกิดขึ้นบ่อยครั้ง ก็จะนำไปสู่โรคกรดไหลย้อนในที่สุด
อาการกรดไหลย้อนที่พบเจอบ่อยๆ
ผู้ป่วยโรคกรดไหลย้อนส่วนใหญ่ จะประสบกับอาการแสบร้อน ขึ้นมาบริเวณหน้าอก มีอาการเรอเปรี้ยว จุกเสียด แน่นหน้าอกหายใจไม่ออกเวลานอน
ในบางกรณีเมื่อเนื้อเยื่อของหลอดอาหารโดนกรดสัมผัสบ่อยๆเป็นเวลานาน ก็จะทำให้เซลล์เยื่อบุเสียหายเป็นเหตุให้เกิด ภาวะเยื่อบุหลอดอาหารอักเสบตามมา
ผู้ป่วยที่มีภาวะนี้จะมีอาการเจ็บแสบ เมื่ออาหารผ่านไปโดนบริเวณที่อักเสบนั้น
สิ่งที่ควรปฏิบัติสำหรับผู้ที่เป็นโรคกรดไหลย้อนเพื่อบรรเทาอาการ
เนื่องจากปัญหาของโรคนี้ คือการที่กรดในกระเพาะอาหารไหลย้อนขึ้นมาโดนหลอดอาหาร เพราะหูรูดกระเพาะอาหารทำงานไม่ปกติ
ถ้าคุณทานอาหารจนแน่นท้องเกินไป ย่อมไปเพิ่มแรงดันในกระเพาะอาหารจากข้างล่างสู่ข้างบน
ข้อแนะนำผู้เป็น กรดไหลย้อน
- ควรทานอาหารแต่ในปริมาณน้อยในแต่ละมื้อ ไม่ควรทานจนอิ่มมากเกินไ
- การเพิ่มแรงบีบรัดในบริเวณท้อง ทำให้กระเพาะอาหารมีความกดดันมากขึ้น
- ดังนั้นควรสวมใส่เสื้อผ้า หรือเข็มขัดที่ไม่รัดแน่นท้องหรือเอวจนเกินไป
- การมีน้ำหนักตัวมากเกินไป ทำให้เพิ่มภาระแก่การทำงานของหูรูดกระเพาะอาหาร การลดน้ำหนักจึงเป็นสิ่งที่ควรกระทำ เช่น การออกกำลังกายจะช่วยควบคุมน้ำหนักได้
- การออกกำลังกายบางอย่าง อาจทำให้เกิดอาการแสบร้อนหน้าอกได้ โดยเฉพาะเมื่อออกกำลังกายหลังทานอาหารเสร็จใหม่ๆ
- ข้อแนะนำคือ ควรออกกำลังกายเป็นประจำ แต่ให้เลือกการออกกำลังกายในท่าที่ลำตัวตั้งตรง เช่น การขี่จักรยานอยู่กับที่ เป็นต้น
- แรงโน้มถ่วงโลก ทำให้กรดย้อนขึ้นมาสู่หลอดอาหารได้จึงควรหลีกเลี่ยง การก้มตัวต่ำ หรือนอนราบหลังจากทานอาหารเสร็จใหม่ๆ และไม่ควรทานข้าว 3-4 ชั่วโมงก่อนเข้านอน
- ในขณะนอนหลับ อาจให้แรงโน้มถ่วงโลกช่วยคุณได้
- โดยยกลำตัวส่วนบนให้สูงกว่าเท้าเล็กน้อย แต่การนอนหมอนสูง ไม่อาจจะมีผลช่วยใดๆ จึงควรใช้วิธีปรับทั้งลำตัวให้ชันขึ้นเล็กน้อย
- ถ้าหากชันมากเกินไปก็จะทำให้เพิ่มแรงดันในหลอดเลือดดำที่ขาได้
- ข้อแนะนำคือ อาจจะหาท่อนไม้สี่เหลี่ยมมาหนุนที่ขาเตียงด้านศีรษะให้สูงขึ้นประมาณ 6 ถึง 10 นิ้ว ก็จะทำให้ผู้ป่วยโรคกรดไหลย้อนนอนสบายขึ้น
- อาหารหรือเครื่องดื่มบางชนิด ทำให้กล้ามเนื้อหูรูดขยายตัว ทำให้กรดผ่านย้อนขึ้นมาในหลอดอาหาร หรือขึ้นมาในบริเวณหน้าอกได้ อาหารที่ควรหลีกเลี่ยงมีดังนี้
- อาหารมัน เช่น ถั่ว ชีส เนย มาการีน
- อาหารทอด อาหารรสเผ็ด แอลกอฮอล์ ผลไม้รสเปรี้ยวสะระแหน่ ช็อกโกแลต คาเฟอีน
- ทำให้หูรูดคลายตัวจึงควรเลี่ยงชา กาแฟ น้ำอัดลม เครื่องดื่มชูกำลัง
- ไม่ควรทานหรือดื่มสิ่งเหล่านี้ก่อนนอน 4 ชั่วโมง
- บุหรี่เป็นสิ่งกระตุ้นให้เกิดการสร้างกรดในกระเพาะมากขึ้นและเพิ่มโอกาสการเป็น มะเร็งหลอดอาหาร จึงควรปรึกษาผู้เชียวชาญด้านการเลิกบุหรี่
วิธีที่เราจะรักษาอาการของโรคกรดไหลย้อนนั้น เราจะต้องจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องมีวินัย ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการกิน หรือการใช้ชีวิตประจำวันของเรา ก็ล้วนแล้วแต่ส่งผล ไม่ทางตรงก็ทางอ้อม ที่เป็นสาเหตุที่จะนำมา ซึ่งโรคกรดไหลย้อนได้ และเราคงได้ รู้จักกรดไหลย้อน กันมากพอแล้วนะครับ
สำหรับผู้ที่มีอาการของโรคกรดไหลย้อน และจะต้องการที่จะรักษาด้วยสมุนไพร กรีนเคอมินและเคอม่าแม็กซ์ สามารถสอบถามเข้ามาได้ครับ
บทความยอดนิยม